admin
SOSYAL YAŞAMDA VAKIFLAR
Vakıf: Kişinin mal varlığının bir bölümün hayır işleri için bağışlamasına denir.
Vakıf arazi gelirleri cami,han,hamam,medrese,hastane,aşevi gibi sosyal hizmetlere ve hayır kurumlarının masraflarına ayrılan topraklardır.Vakıf sistemi, Karahanlı, Gazneli ve Selçuklu devletlerinde de görülmüştür.Türk-İslam devletlerinde sosyal devlet anlayışı hakimdi.Osmanlı Devleti döneminde eğitim, sağlık,kültür ve bayındırlık alanlarında vakıflar önemli bir yer tutar. Vakıflar devlet tarafından desteklenir aynı zamanda devletin gözetiminde bulunurdu. Vakıflar Osmanlı topraklarında kent ve kasabaların gelişmesinde önemli bir yer tutar. Osmanlı geleneğinde din ve bayındırlık hizmetleri, eğitim, sağlık ve kültürel faaliyetler devlet bütçesine doğrudan bir yük getirmemiştir. Devletin en üst makamında yer alan padişahtan vatandaşa kadar toplumun bütün bireylerinin gönüllü katılımı ile vakıf geleneği sayesinde bu hizmet ve faaliyetler yapılmıştır. Osmanlı Devleti’nde vakıflar, vakfiye adı verilen bir sözleşmeyle kurulurdu. Bu sözleşmede vakfın amacı, gelir kaynakları, bu gelirin nasıl kullanılacağı, nasıl korunup artırılacağı belirlenirdi. Vakfiye, kadı tarafından onaylanır, padişahın onayından sonra da geçerli hâle gelirdi. Vakıf için belirlenen şartları padişah bile değiştiremezdi.
Osmanlı Devlet’indeki vakıf geleneği cumhuriyetin ilanından sonra da devam etmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra vakıf işleriyle ilgilenmek üzere 1924 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur. Başbakanlığa bağlı olan bu genel müdürlük, vakıfların kuruluş amaçlarına uygun olarak yönetilip yönetilmediğini denetlemektedir. Her yıl 5- 11 Mayıs haftası Vakıflar Haftası olarak kutlanmaktadır.
–Halkın her türlü gereksinimini karşılayan vakıflar, eğitim-öğretim kurumları, hastane, kütüphane, imaret gibi yapıların giderlerini karşılamıştır.
–Sosyal adaleti pekiştirmek, sosyal yardımlaşma ve dayanışmayı sağlamak vakıfların amaçları arasındadır.
–Ayrıca,eşitlik,dayanışma,adalet, dürüstlük gibi değerlerin tüm topluma benimsetilmesi önemlidir
Günümüzde Türkiye’de;
Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı
Türk Toplum Gönüllüleri Vakfı
Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı
Teknolojiyi Geliştirme Vakfı
Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı
İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı
Çocuk Vakfı
Bilim ve Sanat Vakfı gibi kuruluşlar vardır.
