İnkılap Tarihi 1. Deneme Sınavı

Sultan Alpaslan komutasındaki Büyük Selçuklu ordusu Bizans ordusu ile yaptığı Malazgirt savaşını kazanması sonucunda Anadolu’nun kapıları Türklere açmıştı. I. Dünya savaşından sonra ise Osmanlı Devletinin İtilaf devletleri ile imzaladığı Mondros Ateşkes Antlaşması ile Anadolu’nun kapılarını işgallere açmıştır.

Yukarıdaki açılamayı yapan bir tarihçi Mondros Ateşkes Antlaşmasının hangi maddesini bu sözüne gerekçe olarak gösterebilir?

1897 yılında meydana gelen Türk – Yunan savaşının yaşandığı dönemde Manastır Askeri Lisesinde öğrenci olan Mustafa Kemal, arkadaşları ile beraber okuldan kaçarak savaşa katılmak istemiştir. Bu dönemi: “Çocukluğumun en heyecanlı günlerini yaşadım” şeklinde ifade eden Mustafa Kemal ve arkadaşları savaş meydanına ulaşamadan yakalanarak okula iade edilmiştir.

Yukarıdaki metinde Mustafa Kemalin hangi kişilik özelliğinden bahsedilmiştir?

Osmanlı Devletinde;

• Kırım savaşından sonra yapılacak olan Paris konferansından önce Islahat Fermanı,
• 93 harbinden sonra yapılacak olan Berlin Konferansından önce I. Meşrutiyet ilan edilmiştir.

Buna göre yukarıdaki bilgiler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Mustafa Kemal nutukta vatanın durumundan şu şekilde bahsetmektedir. “Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu grup, I. Dünya Savaşı’nda yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, şartları ağır bir ateşkes anlaşması imzalanmış. Büyük Savaş’ın uzun yılları boyunca millet yorgun ve fakir bir durumda. Milleti ve memleketi I. Dünya Savaşı’na sürükleyenler, kendi hayatlarını kurtarma kaygısına düşerek memleketten kaçmışlar. Saltanat ve hilâfet makamında oturan Vahdettin soysuzlaşmış, şahsını ve bir de tahtını koruyabileceğini hayal ettiği alçakça tedbirler araştırmakta. Damat Ferit Paşa ‘nın başkanlığındaki hükûmet âciz, haysiyetsiz ve korkak. Yalnız padişahın iradesine boyun eğmekte ve onunla birlikte kendilerini koruyabilecekleri herhangi bir duruma razı.”

Metinde M. Kemal aşağıdakilerden  hangisine değinmemiştir?                                                                 

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk “bomba sırtı olayı” ile bize şöyle anlatır (14 Mayıs 1915):
”Karşılıklı siperler arasındaki mesafe 8 metre yani ölüm muhakkak. Birinci siperdekilerin hiç birisi kurtulmamacasına hepsi düşüyor. İkinci siperdekiler yıldırım gibi onların yerine gidiyor fakat ne kadar imrenilecek bir soğukkanlılık ve tevekkülle biliyor musunuz? Bomba şarapnel kurşun yağmuru altında öleni görüyor üç dakikaya kadar öleceğini biliyor ve en ufak bir çekinme bile göstermiyor. Sarsılma yok. Okuma bilenler Kur’an-ı Kerim okuyor ve Cennet’e gitmeye hazırlanıyor. Bilmeyenler ise Kelime-i Şahadet getiriyor ve ezan okuyarak yürüyorlar. Sıcak cehennem gibi kaynıyor. 20 düşmana karşı her siperde bir nefer süngü ile çarpışıyor. Ölüyor öldürüyor. İşte bu Türk askerindeki ruh kuvvetini gösteren dünyanın hiçbir askerinde bulunmayan tebrike değer bir örnektir. Emin olmalısınız ki Çanakkale muharebelerini kazandıran bu yüksek ruhtur.”

M. kemal ATATÜRK’E göre Çanakkale savaşının kazanılmasının altında yatan asıl güç nedir?

M. Kemal Anzak Annelerine yazdığı mektupta;

“Bu memleketin topraklarında kanlarını döken İngiliz Fransız Avustralyalı Yeni Zelandalı Hintli kahramanlar! Burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçiklerle yan yana koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve rahat uyuyacaklardır. Onlar bu topraklarda canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.” demiştir.

Yukarıdaki mektup Mustafa Kemal’in hangi kişilik özelliğini yansıtmaktadır?

İngiltere ve Fransa, müttefikleri Rusya’yla birleşerek savaşı lehlerine çevirmek istiyordu. Rus ekonomisi savaşın yükünü kaldıramaz hale gelmişti. İtilaf Devletleri Osmanlı Devletini saf dışı bırakmak, Rus Ordusuna gerekli askeri yardımı ve malzemeyi en hızlı bir şekilde ulaştırmak, Kafkasya Cephesinde bunalan Rusya’yı rahatlatmak ve Türk Ordusunun geri çekilmesini sağlamak için Çanakkale Boğazına harekât düzenlediler. İngiliz ve Fransız savaş gemilerinin Çanakkale Boğazı’ndan geçişlerine 18 Mart 1915’te başarıyla karşı konuldu. İtilaf Devletleri donanması ağır kayıplar verince, Gelibolu Yarımadası’na asker çıkarıp kara muhaberelerini başlattılar.

Tarihçinin verdiği bu bilgilere göre aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz?

Millî Kongre Cemiyeti, 29 Kasım 1918 tarihinde  70 kadar cemiyetten ikişer temsilcinin katılması ile cemiyetler üstü bir
teşkilat olarak kuruldu. Amacı, dünyada Türkler hakkında yapılan haksız ve yalan propagandalara basın-yayın yoluyla cevap
vermekti.
Paragraftan, Millî Kongre Cemiyeti ile ilgili hangi bilgiye ulaşılamaz?

Mustafa Kemal’in çocukluk dönemini geçirdiği Selanik, çeşitli din ve milliyetten oluşan nüfusuyla renkli bir yapıya sahipti.
Yüzyıllarca bir arada yaşayan bu farklı kültürler, Fransız İhtilali’nin etkisiyle çatışma ortamı içine sürüklenmişlerdir.
Bu bilgilere göre, Selanik şehrinin sosyal ve kültürel yapısına ilişkin;
I- Çok uluslu bir yapıya sahiptir.
II- Zengin bir kültürel yapı vardır.
III- Milliyetçilik düşüncesi etkili olmuştur.
IV- Ticari hayata gayrimüslimler hâkimdir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra Anadolu’nun işgaline karşı Türk halkı, yerel direniş örgütleri kurarak mücadele etti.
Buna göre, Türk halkının işgaller karşısında;
I- teslimiyetçi,
II- milliyetçi,
III- uzlaşmacı
IV- dayanışmacı
tutumlarından hangilerini gösterdiği söylenebilir?