İnkılap Tarihi 1. Dönem 2. Deneme Sınavı

Reform 16. yüzyılda tüm Avrupa’yı etkilemiş ve Katolik kilisesine karşı yapılmış bir dinsel harekettir. Kilisenin sahip olduğu konumu korumak amacıyla; insanlar üzerindeki baskısını artırması, din işlerinden uzaklaşarak siyasetle ve dünyasal etkinliklerle ilgilenerek aşırı zenginleşmesi ve yozlaşması, sonrasında ise bilim insanlarının çalışmalarına engel olarak, araştıran – sorgulayan insanları cezalandırmaları birçok din adamının tepkisine neden olmuştur. Martin Luther önderliğinde başlayan Reform Hareketleri kısa sürede yayılarak kilisenin kendisine çeki düzen vermesini sağladı. Yalnız Reform Hareketleri, eğitimin ve bilimin önündeki din baskısını kaldırarak Skolastik düşüncenin ortadan kalkmasını hızlandırdı.

                  Yukarıda verilen metinde Reform Hareketlerinin;

1. Nedenleri,
2. Gelişimi,
3. Sonuçları,
4. Amaçları

                      Hangileri hakkında bir çıkarımda bulunulamaz?

Genç Osmanlılar (Jön Türkler) azınlıkların devletten ayrılmak için isyan etmenlerinin nedenini padişahın devleti tek başına devleti yönetmesi olarak görmekteydiler. Eğer azınlıklarda devlet yönetimine katılabilirse isyan etmelerini gerektirecek herhangi bir neden kalmayacaktı. Bu amaçla anayasayı ve meşrutiyeti ilan edeceğini II. Abdülhamit’in tahta çıkması Jön Türkler tarafından desteklenmiştir.

II. Abdülhamit 1876 yılında tahta çıktıktan sonra ilk iş olarak anayasayı (Kanun- u Esasi)  ilan ederek Türk tarihinde ilk kez anayasal düzene geçilmiş oldu. Yeni geçilen düzene göre padişahın tek kişi egemenliğine dayalı yönetimi kabul edilecek fakat halk tarafından seçilmiş kişilerce denetlenmesi sağlanacaktı. Dolayısıyla devlet artık padişahın isteklerine göre değil anayasal kurallara göre yönetilecekti.

Meşrutiyet dönemi olarak adlandırılan yeni sistemde kişiler arası eşitlik, mal ve konut dokunulmazlığı, eğitim hakkı, vicdan hürriyeti basın hürriyeti ve mahkemelerin bağımsızlığı gibi birçok hak ve hürriyete yer verilmiştir. Meşrutiyet Döneminde padişaha ise seçimle üyeleri seçilen meclisi açma kapatma, tatil etme,  yasa çıkarmaya izin verme ve yasaları onaylama hakkı verilmişti.

Verilen bilgilere göre ışığında;

1. Kanun- u Esasi ile padişaha çok geniş yetkiler verilmiştir.
2. Osmanlı devletinde anayasal düzen başlamıştır.
3. Osmanlı vatandaşları birçok temel hak ve hürriyete kavuşmuştur.
4. Genç Osmanlılar meşrutiyet rejimini devletin kurtuluşu olarak görmüşlerdir.

Hangi yargıları ulaşılabilir?

Mustafa Kemal Atatürk’ doğup büyüdüğü ve çocukluğunun bir bölümünü geçirdiği şehir olan Selanik şehri; Rum, Ermeni, Yahudi ve Türk olmak üzere bir çok ırktan insanın beraber   yaşadığı bir liman şehriydi. Şehirde Rumca, Türkçe, Ermenice ve İbranice gazeteler basılmakla beraber Avrupa’da bulunan Ülkelerde yayımlanan gazetelerde bulunmaktaydı. Sahip olduğu limanı sayesinde devletin önemli ticaret şehirlerinden birisiydi. Ayrıca demir yolu ile Osmanlı devletinin başkenti olan İstanbul’a ve Avrupa’nın önemli şehirlerine kara yolu ile bağlı idi.

Verilen bilgilere göre;

1. Selanik çok kültürlü bir yapıya sahipti.
2. Selanik’te Fransız İhtilali’nin etkileri görülmemiştir.
3. Selanik önemli bir ticaret şehridir.
4. Mustafa Kemal Atatürk askeri eğitimini Selanik’te tamamlamıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılamaz?

Mustafa Kemal 1907 yılında merkezi Manastırda bulunan 3. Orduya görevlendirilmiştir. 3. Orduda bulunduğu zaman zarfında ise çoğunlukla Selanik’te görevli olarak bulunmuştur. Mustafa Kemal, Selanik’te görevli bulunduğu zaman dilimi içerisinde; Şam’da iken kurduğu Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni İttihat ve Terakki Cemiyet’i ile birleştirmişti kendisi de İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılmıştır. İttihat ve Terakki Cemiyet’i yapmış olduğu çalışmalar ile II. Meşrutiyetin ilan edilmesinde rol oynadı. Yalnız ordunun siyasette aktif yer alması, Mustafa Kemal ile İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin asker üyeleri ile arasını açmıştır. Mustafa Kemal’in ordunun siyasete katılmasına karşı olan görüşü İttihat ve Terakki Cemiyeti üyeleri arasında tepki ile karşılanmış bu durum karşısında Mustafa Kemal de İttihat ve Terakki Cemiyeti ile yollarını ayırma kararını vermiştir.

Verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?

Osmanlı Devletinin Trablusgarp’ta İtalyanlara karşı mücadele ettiği bir dönemde Başkan devletleri; Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ aralarında işbirliği yaparak Osmanlı Devletine karşı saldırıya geçmişlerdir. Osmanlı Devletinin savaş öncesinde;

• Balkanlarda bulunan askerlerini terhis etmesi,
• Sırpların satın aldığı topların kendi toprakların geçirmesine izin vermesi,
• Balkan devleri arasında var olan Kiliseler sorunun İttihat ve Terakki Cemiyetinin katkısı ile çözülmesi,
• Osmanlı ordusu içerisinde yer alan alaylı – mektepli tartışması yaşanması

Balkan devletlerinin biraya gelmesine ve I. Balkan savasında ağır bir yenilgi almasına neden olmuştur. Mustafa Kemal I. Balkan Savaşında fiili olarak savaşmamış Gelibolu yarımadasında görevlendirilmiştir.

Verilen bilgiler dikkate alındığında;

1. Osmanlı Devleti Balkanlardaki topraklarının büyük çoğunluğunu kaybetmiştir.
2. Mustafa Kemal I. Balkan Savaşında Gelibolu Yarımadasında görevlendirilmiştir.
3. I. Balkan Savaşının kaybedilmesinde Osmanlı Devleti yöneticilerinin yapmış olduğu hatalar neden olmuştur.
4. I. Balkan Savaşında Yunanistan, Bulgaristan, Sırbistan ve Karadağ Osmanlı Devletine karşı birleşmiştir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

Mustafa Kemal Atatürk, iyi bir devlet adamı, iyi bir asker ve vatanını canından seven bir insandı. Bununla bir birlikte okumayı ve yazmayı çık severdi. Yeni kurulan Türkiye Cumhuriyetinin modernleşmesi için elinden geleni yapmış ve ömrünün sonuna kadar yurt gezileri yaparak Türk halkıyla beraber olmuştur.

Yukarıda verilen metin dikkate alındığında Mustafa Kemal Atatürk’ün hangi kişilik özelliği ön plana çıkmaktadır?

Yukarıda I. Dünya Savaşında oluşan bloklar verilmiştir.

Yalnızca bu harita incelendiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Buna göre yukarıda verilen bilgiler dikkate alındığında aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılamaz?

Bulgaristan 1. Dünya savaşı sürerken 1919  Eylülünde  ateşkes çağrısı yaparak 29 Eylül 1919 tarihinde Selanik Ateşkes Anlaşmasını imzalayarak 1. Dünya Savaşından çekilmiştir. Bulgaristan’ın  çekilmesi ile birlikte Almanya ile kara bağlantısı kesilen Osmanlı Devleti, Çanakkale cephesi hariç bir çok cephede başarısız olmuştur. Bu gelişmeler üzerine ateşkes çağrısı yapan Osmanlı devleti ile Yunanistan’ın Limni Adasının Mondros Limanında İngiliz savaş gemisi Agememnon zırhlısında 30 Ekim Ateşkes Antlaşması imzalanmıştır. Mondros Ateşkes Antlaşmasının Askeri, Siyasi ve ekonomik maddeleri bulunmaktadır. Mondros Ateşkes Antlaşması’nda;

• Boğazlar İtilaf Devletleri denetimine bırakılacaktır.
• İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlike altında gördükleri bölgeleri işgal edebilecektir.
• Vilayet-i Sitte ‘de (doğudaki altı il) herhangi bir karışıklık çıkarsa itilaf devletleri buraları işgal edebilecektir.
• 50000 kişilik jandarma kuvvetleri dışındaki bütün Osmanlı orduları terhis edilecektir.
• Hükümet haberleşmesi dışındaki telsiz, telgraf ve kablolar İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecek.
• Toros Tünelleri itilaf devletleri tarafından işgal edilecek.

maddeleri yer almaktadır.

Verilen bilgileri göre;

1. Osmanlı Devletinin 1. Dünya Savaşından çekilmesinde Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi etkili olmuştur.
2. Mondros Ateşkes Antlaşmasının: “Boğazlar İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecektir. “maddesi siyasi maddelerden birisidir.
3. Osmanlı Ordularının terhis edilmesi ile Osmanlı toprakları işgale açık hale gelmiştir.
4. Osmanlı Devleti Mondros Ateşkes Antlaşmasının İmzalayarak 1. Dünya Savaşında yenildiğini kabul etmiştir.

yargılarından hangisine ulaşılabilir?

Yukarıdaki tabloda azınlıkların kurmuş olduğu zararlı cemiyetler ve yararlı cemiyetler ile ilgili bilgiler verilmiştir.

Yalnızca bu bilgiler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?