6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevapları

Doğa Dedi Ki Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları

DOĞA DEDİ Kİ

1. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 30

1. Doğa uyandı sözü size ne düşündürüyor? Doğa uykuya nasıl dalar?

Doğanın uyanması demek kış boyunca her yerin yağmurlar, sular altında kaldıktan bütün ağaçlar yapraklarını döktükten sonra sanki doğanın kendini uykuya vermesi ve doğanın ölmesi gibi bir durumun artık sona ermesi ve her yerin yeniden canlanması ve yeşillenmesi anlamına gelmektedir. Doğa üzerinden ölü toprağını atarak yeniden gülümser bizlere.

2. “Ağaçlar, gelinliklerini giydi.” sözüyle söylenmek istenen ne olabilir?

Ağaçların en güzel elbiseleri yaprakları ve meyveleridir.Kışın dökülen ve sadece dallarıyla çıplak kalan ağaçlar baharın gelmesiyle yeniden yeşile bürünürler. Bu da gelinlik giymeye benzetilmiştir.

3. Etrafımızdaki tüm yeşilliklerin, bitki örtüsünün (ağaçlar, çiçekler, ekinler, sebze meyveler vs.) tamamen yok olduğunu düşünün. Bu durumda insanoğlu ve diğer canlılar ne gibi zorluklarla karşılaşır?

Öncelikle insanların yaşaması için gerekli oksijen ortadan kalkacağı için insanlar da yok olacaktır. Bunun yanında her yer sadece kahverengiye ve siyah rengine dönüşecek bir süre sonra insanı ferahlatan her türlü orman ve yeşil bir daha görünmez olacaktır.

2. ETKİNLİK

Aşağıdaki şiirle ilgili duygularımızı ve bize düşündürdüklerini anlatalım.

Evleri yüksek kurdular
On bin basamak merdiven
Bakışlar uzakta kaldı
Uzakta kaldı dostluklar
Evleri yüksek kurdular
Cama, betona boğdular
Usumuzdaydı unuttuk
Topraklar uzakta kaldı
Toprağa bağlı olanlar

Doğadan uzaklaşan insanın kendini betona ve apartmana hapsetmesinden bahsetmektedir. Doğanın hızla kirletilmesi ve de insanların apartmanlara şehirlerin boğucu ortamına hapsolmaları anlatılmaktadır.

3. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 31

Şiiri dinlerken sizi etkileyen ifadeleri ve bu ifadelerin sizde uyandırdığı duygu ve düşünceleri not edelim.

Bakışlar uzakta kaldı: Yani dostluklar komşuluklar paylaşımlar geride kaldı diyor.
Cama, betona boğdular: Her yer sadece inşaat malzemesiyle doldu. İnsanlar doğayı katletti.

4. ETKİNLİK

Şiiri dikkatlice dinleyelim, aşağıdaki soruları yanıtlayalım.

Şiirde, şair kime veya neye seslenmektedir?

Bütün insanlara seslenmektedir. İnsanlıktan doğayı yok etmek yerine doğaya bir katkı da bizim yapmamızı istemektedir.

Güneşin doğuşuyla doğa insanlara neler gösteriyor?

İnsanlara aydınlığı, gün ışığını, sevgiyi paylaşmayı göstermektedir.

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 32

Şiirin son bölümünde şair hangi isteklerini dile getirmiştir?

İnsanlıktan doğayı yok etmek yerine doğaya bir katkı da bizim yapmamızı istemektedir. Bir tuğla da biz korualım doğayı yeniden canlandıralım demektedir.

Son dizede sözü edilen “yapı” ne olabilir?

Bu yapı hepimizin evi olan doğadır. Çünkü doğa hepimizin çatısı altında yaşadığımız evimizdir.

Şair, “Gelin, siz de bir şey ekleyin bu işe” diyor. Siz neler yapabilirsiniz acaba?

Doğayı temiz tutabiliriz. Ağaç dikebiliriz. İnsanları bilinçlendirebiliriz.

Şiirin konusu nedir?

Doğa ve İnsan

5. ETKİNLİK

6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 33

a) “Doğa Dedi ki” şiirinde hangi dizelerdeki sözcükler birbiriyle ses uyumu içindedir, bulalım. Benzer olan dizelere ilk dörtlükte verilen örnekte olduğu gibi aynı işaretten koyalım.

(x) dedi ki

(y) için

(x) geceki

(y) gelin

kanadına x getirdim y

adına x adım y

mavilik x fışkıran y

gerçeklik x koşan y

üstüne x okunur y

ne x yağmurdur y

işe x doğaca y

yokuşa x insanca y

Şairler, genellikle duygularını yansıtan en etkili sözcüğü bulmaya özen gösterir. Bu sözcüklerin birbirleriyle ses olarak uyumuna da önem verirler.

b) Aşağıdaki sözcüklerin anlamlarını, şiiri tekrar dinlerken (kavradığımız biçimde) tahmin etmeye çalışalım; sonra anlamlarını sözlükten bulup karşılarına yazalım.

çekilmek

Tahminim: çekmek eylemine konu olmak
Şiirdeki anlamı: çekmek eylemine konu olmak

kişioğlu

Tahminim: insan, insanoğlu, kişi
Şiirdeki anlamı: insan, insanoğlu, kişi

ağarmak

Tahminim: ak duruma gelmek, aklaşmak, beyazlaşmak, rengi solmak
Şiirdeki anlamı: ak duruma gelmek, aklaşmak, beyazlaşmak, rengi solmak

arı (lık)

Tahminim: içinde yabancı şeyler bulunmayan, katışıksız, katkısız
Şiirdeki anlamı: içinde yabancı şeyler bulunmayan, katışıksız, katkısız

yusufçuk

Tahminim: dağlık ve ormanlık yerlerde yaşayan, güvercine benzeyen, ondan biraz daha küçük, eti yenen bir kuş
Şiirdeki anlamı: dağlık ve ormanlık yerlerde yaşayan, güvercine benzeyen, ondan biraz daha küçük, eti yenen bir kuş

boşanmak

Tahminim: birden fırlamak, kurtulmak
Şiirdeki anlamı: ) birden fırlamak, kurtulmak

Tahminim: olaylar ya da kavramlar arasında zorunlu bağıntılar kurma, bu bağıntıları algılama ve kavrama, anlama, düşünme yetisi.
Şiirdeki anlamı: olaylar ya da kavramlar arasında zorunlu bağıntılar kurma, bu bağıntıları algılama ve kavrama, anlama, düşünme yetisi.

düzen

Tahminim: belli yasa, kural, ilke ya da yönteme göre oluşturulmuş, kurulmuş olan durum
Şiirdeki anlamı: belli yasa, kural, ilke ya da yönteme göre oluşturulmuş, kurulmuş olan durum