Gülübik Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları
1. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa Cevabı 24
Söz varlığımızı zenginleştirelim.
Aşağıdaki sözcüklerin ve sözcük gruplarının anlamlarını sözlükten bulup karşılarına yazalım. Ardından bu sözcüklerin metinde geçtiği cümleleri gözden geçirelim. Son olarak da bu sözcüklerle yeni cümleler oluşturalım.
azık
Sözlük Anlamı: Bir yerde yemek için gerekli yiyecek ve içecek.
Metindeki Kullanımı: Yolculukta yemek üzere hazırlanan yiyecek.
Kurduğum Cümle: Pikniğe giderken herkes azığını kendisi getirdi.
tutuşturmak
Sözlük Anlamı: Herhangi bir yeri ya da bir şeyi ateş ile yanmasını sağlamak.
Metindeki Kullanımı: Karşısındakinin isteyip istemediğine aldırmaksızın bir şeyi onun eline verivermek.
Kurduğum Cümle: Elindeki kibrit ile kağıdı tutuşturuverdi.
ibik
Sözlük Anlamı: Horoz ve hindi gibi hayvanların tepesinde bulunan kırmızı et parçası.
Metindeki Kullanımı: Horoz ve hindi gibi hayvanların tepesinde bulunan kırmızı et parçası.
Kurduğum Cümle: Konuştuklarını duyduğumu anlayınca ibik gibi kızardı.
sağmak
Sözlük Anlamı: 1- Memeyi sıkarak süt çıkarmak. 2- Arı peteklerindeki balı toplamak.
Metindeki Kullanımı: Memeyi parmaklar arasına alarak yada bir araçla sıkarak sütünü akıtmak
Kurduğum Cümle: Sabah erkenden ineği sağdık.
dayanmak
Sözlük Anlamı: 1- Bir yere yaslanmak. 2- Kötü bir durum ya da olay karşısında sabır göstermek ve itiraz etmemek.
Metindeki Kullanımı: Güç bir duruma katlanmak
Kurduğum Cümle: Açlığa kanının son damlasına kadar dayandı ve çalıştı.
tırısa kalkmak
Sözlük Anlamı: Yavaşlamak, ağır olmak.
Metindeki Kullanımı: tıtıs gitmeye başlamak.
Kurduğum Cümle: Atlar dörtnala giderken bugünlerde tırısa kalkıyorlar.
yerli yersiz
Sözlük Anlamı: Bir durum ya da hareket için zamanın ve yerin uygun olup olmadığını düşünmemek.
Metindeki Kullanımı: Uygun yada sıralı yerinde olup olmadığı hiçi düşünmeden uygun olsun olmasın
Kurduğum Cümle: Yerli yersiz konuşup hepimizin canımızı sıktı.
2. ETKİNLİK
Sözcük gruplarını anlamlandıralım.
“Çiçekleri inceliyorum diye yollarda oyalanma da azığımı çabuk getir!” cümlesindeki “yollarda oyalanma” ifadesinin cümleye kattığı anlam nedir? Bu ifadenin yerine başka hangi sözcükler kullanılabilir, bulalım.
Yani vakit kaybetme anlamına gelmektedir. Yapılan işin hemen yapılmasının gerekliliği vurgulanmaktadır. Bunun yerine hemen gel, acele et, başka işlerle vakit kaybetme de kullanılabilir.
3. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 25
Söz varlığımızı zenginleştirelim.
Cümlelerdeki boşlukları yanda verilmiş ifadelerden uygun olanlarıyla eşleştirip tamamlayalım. İfadeleri, cümlenin anlamını tamamlayacak biçimde (uygun eklerle) kullanalım.
tutuşturmak – bulanmak – bastırmak – sevincine ortak olmak – etekleri tutuşmak
Çocukların sesi, diğer tüm konukların sesini bastırıyordu.
Kalabalıklar arasında annesini göremeyince birden etekleri tutuştu.
Bu anlamlı günde aramızda bulunmanızı ve sevincimize ortak olmanızı istiyoruz.
Evden çıkarken tüm çöp poşetlerini elime tutuşturdu.
Sokakta arkadaşlarıyla saatlerce oynamış, üstü başı toza bulanmıştı.
4. ETKİNLİK
Aşağıdaki ifadelerde, “kurum” sözcüğünün her bir cümlede hangi anlamda kullanıldığını bulmaya çalışalım. Ardından bu sözcüğün anlamına sözlüklerimizden bakalım.
Soba borusu düşünce içindeki kurumlar da odaya dağıldı.
Sözcüğün Cümledeki Anlamı: Kir, pas
TDK, Türkçe üzerine araştırmalar yapan ve Türkçenin güncel sorunlarına çözüm yolları üreten bir kurumdur.
Sözcüğün Cümledeki Anlamı: kuruluş
Gülibik kurumla şişinip kanatlarını çırptı.
Sözcüğün Cümledeki Anlamı: kendini üstün ve büyük gösterme davranışıi büyüklenme, kasılma
5. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 26
Gülibik” metni ile ilgili aşağıdaki soruları yanıtlayalım.Gülibik” metni ile ilgili aşağıdaki soruları yanıtlayalım.
Gülibik’in fiziksel özellikleri nelerdir?
Kırmızı ibikli, tüyleri kızıllı karalı, gökkuşağı gibi renkli, gözleri yumuk ve ağzı kocaman açık bir horoz.
Çocuk, Gülibik ilk kez öttüğünde neler hissediyor? Anne ve baba Gülibik’in ilk kez ötüşü karşısında nasıl davranıyorlar?
Sevinçten yerinde duramamış ve ahırın kapısında uzun uzun Gülibik’i izlemiş. Anne ve baba bu haberi alınca gayet normal karşılamışlar ve “Bütün horozlar öter” diye cevap vermişler.
Çocuğun babasına göre Gülibik’in ötüşünden daha önemli olan şeyler nelerdir?
Çocuğun dersleridir.
Çocuk Gülibik’in ötüşüyle yaşadığı sevinci kimseyle paylaşmayınca ne yapıyor?
Bir kömür parçası bulmuş ve üzerin “Bugün Gülibik ilk kez öttü, sesi çok güzeldi” yazmış.
Gülibik, çocuk için neden bu kadar önemlidir? Gülibik’in doğumuyla çocuğun yaşamında j neler değişmiş olabilir?
Gülibik çocuk için çok önemli çünkü Gülibik’in doğuşunu bizzat görmüş ve bu gördüğü manzara onu çok etkilemiş ve mutlu etmiş.
Metinden yola çıkarak çocuk kahramanın nasıl biri olduğunu (kişilik özelliklerini) tanımlayınız.
Bence bu metinde kahraman yani çok vicdanlı ve hayvansever bir kişilikte. Bunu Gülibik’e olan yakınlığından ve onun yanına giderek “Yerli yersiz ötme seni keserlerse dayanamam.” demesinden anlayabiliriz.
6. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 27
Soruları yanıtlayalım, boşlukları dolduralım.
Okuduğumuz metinde olaylar, kimler arasında ve nerede geçmektedir?
Köy evinde çocuk, anne ve babası arasında geçen bir olaydır.
Bu metinde yer alan kişiler:
çocuk, annesi ve babası
Bu metinde olayların geçtiği yer/yerler:
Ahır, mutfak, ev kapısının önü. evin arka duvarı
Bu metinde gerçekleşen olaylar, sırasıyla şöyledir:
1. Gül ibik’in doğması.
2. Gülibik’in doğduğunu gören annesinin çocuğa saldırması.
3. Gülibik’in kardeşlerinin Gülibik’in doğduğunu görünce “cik cik” ötmeleri.
4. Çocuğun pazardan her geldiğinde ahıra koşarak Gülibik’e bakması.
5. Çocuğun Gülibik’in önüne cebinden çıkardığı leblebileri saçması.
6. Diğer horozlar yediği için Gülibik’i eline alarak leblebileri Gülibik’e elinde yedirmesi.
7. Çocuğun Gülibik’in tüylerini okşaması, parlatması ve ağzını temizlemesi.
8. Çocuğun bir sabah uzun uzun öten bir horozun sesi ile uyanması.
9. Gülibik’in ilk kez ötmesi.
Okuduğumuz metnin türü romandır; çünkü bu metinde,
Olaylar; yer, mekan ve zaman unsurları çerçevesinde anlatılmıştır.
7. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Cevabı Sayfa 28
Sizce, Gülibik ne düşünür, ne söylerdi?
• Gözlerini dünyaya ilk kez açtığında… Şaşkın şaşkın bakmıştır ve belki de ilk çocuğu yanında görünce korkmuş olabilir.
• Annesi Kınalı’yı yanında göremediğinde… Üzülmüştür.
• Çocuğun kendisini sevip beslediğinde… Mutlu olmuştur ve hatta kendisini güvende hissetmiş olabilir.
• İlk kez öttüğünde… Başarmanın mutluluğunu yaşamış olabilir ve büyüdüğünü hissedebilir.
• Yetişkinlerin ötüşünü fark etmediğinde… Üzülmüş olabilir ve hatta bu yüzden uzun uzun ötmüş olabilir.
• Çocuğun ilk kez ötüşünü duyduğu zaman gösterdiği tepkiyi gördüğünde… Mutlu olmuştur ve sevinerek daha fazla ötmüştür.
2. Metinden hareketle; “Sürmegöz”, “Kınalı” ve “Gülibik” adlarının hangi hayvanlara verildiğini bulalım. Bu isimler, bu hayvanlara; hangi özelliklerinden dolayı verilmiştir/yakıştırılmıştır?
Horoz gibi hayvanlara verilmektedir. Bu isimler bence Gülibik’te olduğu gibi dış görünüşlerine göre hayvanlara veriliyor olabilir.
3. Siz hayvanlarınıza ne gibi adlar verirdiniz ve neden bu adları seçerdiniz? Sınıftaki arkadaşlarınıza açıklayınız.
Ben pamuk adını verirdim çünkü hayvanların tüyleri pamuk kadar yumuşacık oluyor bence.
8. ETKİNLİK
6. Sınıf Başak Yayınları Türkçe Çalışma Kitabı Sayfa 29 Cevabı
Köylerde genellikle horoz sesleriyle uyanılır.
♦ Peki siz sabahları nasıl uyanıyorsunuz?
Alarm kurarak uyanıyorum.
♦ Sizin uyanmanıza yardımcı olan ya da neden olan şeyler nelerdir?
Saat alarmı ve annemin uyandırması
♦ Köyde ya da şehirde bu durum, nasıl farklılık gösterir?
Köyde sabahları horoz öter ve uyandırır şehirde ise horoz olmadığı için insanlar alarm kurarak istedikleri saatte uyanırlar.
Yukarıdaki sorular doğrultusunda güne nasıl başladığınızı, sabah nasıl uyandığınızı anlatan kısa bir bilgilendirici yazı yazınız.
Sabahları okula gitmek için erkenden kalkıyorum genellikle annem uyandırıyor. Sonra elimi yüzümü yıkayıp annemin hazırladığı kahvaltıyı yapıp vakitlice okula gidiyorum.
admin
