admin
ÜLKEMİZ DE NÜFUS
Nüfus: Sınırları belli bir alanda, belli bir zamanda yaşayan insan sayısıdır.
Nüfus Yoğunluğu: Bir Kilometre kareye düşen insan sayısına denir. Şu formülle hesaplanır.
Nüfus Yoğun.=Yaşayan İnsan Sayısı x100
Yüzölçümü
Örnek:Nüfüsu 10.000 olan bir ilçenin yüzölçümü 1000km karedir. Bu ilçede kilometre kareye düşen insan sayısı bir başka deyişle bu ilçenin nüfus yoğunluğu nedir.?
Çözüm: Nüfus Yoğ:=10.000 x100
1000
Nüfus Yoğ =1000 dir
anayi kentleri: İstanbul, İzmit, Adapazarı, Bursa, İzmir, Adana, Batman, Karabük.
İdarî, Askerî ve Kültürel kentler: Ankara, Sarıkamış, Erzurum, Erzincan, Konya.
Kuşadası, Marmaris.
Maden ve Enerji kentleri: Zonguldak, Soma, Tavşanlı, Elbistan, Batman, Seydişehir,
Bir yerin nüfusunun fazla(yoğun) olmasının Nedenleri
- Uygun iklim şartları
- Verimli tarım alanlarına sahip olması
- Endüstri kuruluşlarının fazla oluşu
- Yer altı kaynakları açısından zengin olması
- Turizmin gelişmiş olması
- Eğitim imkanlarının fazla oluşu
- Sahip olduğu sosyal ,kültürel ve tarihi özellikler.
Önemli Not:Günümüzde bir yerin nüfus artışında o yerin sahip olduğu iş imkanları birinci derecede etkilidir.
Bir yerin nüfus yoğunluğu;
*İş gücü ucuzlar *Tüketim artar
*Konut sıkıntısı yaşanır *Eğitim, sağlık vb. sorunlar artar
*Trafik sorunları yaşanır. vb. durumların etönemli derecede etkilemektedir.
|
Yoğun Nüfuslu Yerler |
Seyrek Nüfuslu Yerler
|
|
|
Türkiye’de Nüfusun Dağılışı: Ülkemiz nüfusu sahil kenarları iç kesimlerde ise verimli ovalara yerleşmiştir.
– Nüfusun yoğunluğu en fazla olan bölgelerimiz sırasıyla;
1-Marmara Bölgesi(236) 2-Güneydoğu Anadolu Bölgesi(96)
3-Ege Bölgesi(89) 4-Akdeniz Bölgesi(66)
5-İçAnadolu Bölgesi(64) 6-Karadeniz Bölgesi (58)
7-Doğu Anadolu Bölgesi (36)
NOT: Türkiye’de kilometrekareye 96 kişi düşer
** En Yoğun Nüfuslu İller: İstanbul(2.551) Kocaeli(432), İzmir(329),Hatay(254),Bursa(250)
Ankara, Gaziantep, Trabzon, Ordu, Samsun, Sakarya
** En Seyrek Nüfuslu İller: Tunceli(10) Hakkari, Sivas, Erzincan, Kars, Şırnak, Kastamonu, Yozgat.
**Sanayi ve Ticaret’in gelişmemiş olduğu illerdir.
YERLEŞME
Kırsal Yerleşme: Nüfusu 10 binden az olan yerlerdir. Kasaba, köy, köyaltı yerleşmeler (mezra, mahalle, bağ, yayla, divan)
Kırsal Yerleşme özellikleri
1.Nüfusları azdır ve kapladıkları alanlar küçüktür.
2.İdari bakımdan muhtarlıktır.
3.Sınırları ve ortak malları vardır.
4.Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayanır.
5.İşbirliği ve soysa dayanışma kuvvetlidir.
Kentsel Yerleşme:
Küçük Şehir: 10.000-25.000-Sivrihisar,Alpu,Günyüzü
Orta Şehir : 25.000-100.000-Polatlı,Bozuyuk,
Büyük Şehir :100.000-500.000 Çorum , Niğde, Muğla
Metropol : 500.000 ‘den çok- İst,İzmir, Bursa, Ankara
Önemli Not: Şehirler Ekonomik özelliklerine göre de bölümlere ayrılır. Tarım şehri, turizm şehri, kültür şehri,vb..
|
Tarım kentleri: Rize, Düzce, Bafra, Akhisar, Turgutlu, Ceyhan, Kilis, Karaman, Söke. Ticaret kentleri: İstanbul, İzmir, Denizli, Manisa, Aydın, Kayseri, Gaziantep. Liman kentleri: İstanbul, İzmir, Mersin, Trabzon, Samsun, Ereğli, İskenderun. Turizm kentleri: İstanbul, İzmir, Antalya, Alanya, |
Sanayi kentleri: İstanbul, İzmit, Adapazarı, Bursa, İzmir, Adana, Batman, Karabük. İdarî, Askerî ve Kültürel kentler: Ankara, Sarıkamış, Erzurum, Erzincan, Konya. Kuşadası, Marmaris. Maden ve Enerji kentleri: Zonguldak, Soma, Tavşanlı, Elbistan, Batman, Seydişehir, |
Kentsel Yerleşmelerin Özellikleri
1- Nüfusları fazladır. Yayıldıkları alanlar geniştir.
2-Geçiminde tarım dışı sektörler ağırlıktadır.
3-Meskenler yanında çarşı, Pazar, fabrika, spor ve sanat merkezleri vb. bulunur.
4-Ekonomisi; ticaret,sanayi,turizm,hayvancılık,hizmet.
NÜFUSUN DAĞILIŞINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Türkiye’de nüfusun farklı dağılışında etkili olan faktörler şunlardır:
1. Fiziki Faktörler
a. İklim özellikleri: Ülkemizde nüfusun yoğun olduğu yerlerin, genelde kıyı bölgeler olmasında ılıman iklimin büyük etkisi vardır. Kurak ve kışları aşırı soğuk geçen yerlerde nüfus fazla yoğun değildir.
b. Yer şekilleri: Ülkemizde yüksek ve engebeli yerlerde nüfus azdır. Doğu Anadolu Bölgesi, Taşe-li platosu, Menteşe yöresi gibi yerler bunlara örnek verilebilir.
c. Toprak özellikleri: Verimli toprakların bulunduğu alanlar (Çukurova, Gediz, B. Menderes) nüfusça kalabalık iken, Tuz Gölü çevresi gibi yerlerde verimsiz topraklar bulunduğundan nüfus çok azdır.
2. Beşeri Faktörler
a. Sanayileşme: Bütün Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de, sanayileşmenin arttığı yerlerde nüfus yoğunluğu artmıştır, İstanbul, İzmit, Adapazarı, Bursa, Adana ve İzmir buna örnektir.
b. Tarım: Tarımın geliştiği yerler yoğun nüfusludur. Çukurova, Gediz, Bafra ve Çarşamba ovaları çevresi gibi.
d. Turizm: Ülkemizde, Ege ve Akdeniz kıyılarındaki merkezlerde turizmden dolayı nüfus yoğunlaşmıştır.c. Yeraltı kaynakları: Madenlerin veya enerji kaynaklarının işletilmesinde yoğun nüfusa ihtiyaç olduğundan, bu alanlarda da nüfus fazladır. Zonguldak, Soma, Elbistan buna örnektir.
e. Ulaşım: Ulaşım yolları kavşağında bulunan illerimizin nüfusu artmıştır. Eskişehir, Ankara, Kayseri, İstanbul gibi illerin gelişmesinde, ulaşım yolları üzerinde bulunmaları da etkili olmuştur.
**Nüfus dağılışında; su kaynakları, toprağın verimi, yeraltı zenginlikleri, göçler vb. birçok doğal ve toplumsal faktörlerde etkilidir.
