BATI CEPHESİ

DÜZENLİ ORDUNUN KURULMASI

İzmir’in işgalinden sonra Kuva-yı Milliye birlikleri Ayvalık, Bergama, Soma, Akhisar, Salihli, Nazilli ve Aydın’da Yunanlılara karşı başarılı mücadeleler vermiştir.
Kuva-yı Milliye düşmanı oylayabiliyor fakat düşmanı yurttan atacak şekilde karşı taarruza geçemiyordu. Bu durumu bilen Mustafa Kemal, düzenli ordunun kurulmasının şart olduğuna inanıyordu

22 Haziran 1920’de başlayan Yunan Taarruzu ,Gediz muharebelerinde Kuva-yı Milliyenin yenilmesi ile sonuçlandı.  Kuva-yı Milliye komutanı olan Ali Fuat Cebesoy malubiyete Kuva-yı Milliyenin  disiplinsizlik ve düzensizliğini sebep gösterirken Kuva-yı Milliyeciler mağlubiyetin sebebi olarak  Ali Fuat Cebesoy’un  başarısızlığından kayanaklandığığını ileri sürmekteydiler. Gediz muharebeleri, Mustafa Kemal’in düzenli ordu konusundaki düşüncelerini haklı çıkarmış ve bunun üzerine 8 kasım 1920’de yapılan meclis toplantısı sonucunda Ali Fuat Cebesoy’un Moskova büyük elçiliğine atanması ile  düzenli ordunun kurulmasına karar verilmiştir.

Kaldırılma Sebepleri

+ Kuvay-ı Milliye birliklerinin halktan zorla para ve yardım top­lamaları

+ Yunan ilerleyişini durduramamaları

+ Kuvay-ı Milliye komutanlarının merkezi otoriteden uzak, baş­larına buyruk hareket etmeleri

+  Bölgesel kurtuluşu hedef almaları

                           İNÖNÜ SAVAŞI 6-10 OCAK 1921

Sebepleri

1. Yunanlıların Çerkez Ethem ayaklanması sonucu milli kuvvet­lerin birbirleriyle mücadelelerinden yararlanmak istemesi
2. Türk ordusunun güçlenmeden yok etme düşüncesi
3. Sevr Antlaşması’nı Türk milletine zorla kabul ettirme düşüncesi

 Sonuçları

• Savaşı Türk ordusu kazandı

Ulusal Sonuçlar	Uluslar Arası Sonuçlar
Düzenli ordunun ilk başarısıdır.	İtilaf devletleri TBMM’yi Londra Konferansı’na çağırdı
TBMM’nin otoritesi ve halkın TBMM’ye olan güveni arttı.	Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalandı.
Teşkilat-ı Esasiye’yi hazırladı.	Afganistan ile Ankara Dostluk Antlaşması imzalandı.
Düzenli orduya geçiş hızlandı. İsmet Bey generalliğe terfi etti. Çerkez Ethem isyanı bastırıldı. İstiklal Marşı Kabul Edildi.	itilaf devletleri milli mücadeleyi tanımıştır

20 Ocak 1921 ‘de Teşkilat-ı Esasiye Kanunu kabul edildi. 1921 Anayasası Yeni Türk devletinin ilk anayasasıdır

LONDRA KONFERANSI (21 Şubat-12 Mart 1921)

İngiltere’nin çağrısı ile toplandı. Amacı Sevr Antlaşması’nı biraz hafifleterek Anadolu hareketine kabul ettirmekti.

TBMM Hükümeti’nin Konferansa katılma nedeni:

TBMM’nin konferansa katılmadaki amacı, Misaki Milli kararlarının propagandasını yapmak, Türk ulusunun haklı davasını dünyaya duyurmak, TBMM’nin hukuksal varlığını Kanıtlamak ve itilaf Devletleri’nce yapılan;”Anadolu hükümeti barış istemiyor, savaş istiyor.” propagandasını etkisiz kılmaktır.

Konferansa iki hükümetin de çağrılma nedeni:

Konferansa   TBMM ile İstanbul Hükümeti birlikte çağrılmıştı. Amaç İstanbul  ve TBMM Hükümetleri arasındaki düşmanlıktan yararlanmak ve bundan kazançlı çıkmaktı.

Konferansa, TBMM adına Dış işleri Bakanı Bekir Sami Bey, İstanbul Hükumeti adına Tevfik Pasa katıldı.

Konferansta ilk söz Tevfik Paşa’ya verildi. O da; “Söz, milletin asıl temsilcilerine aittir.” diyerek sözü

TBMM temsilcilerine bıraktı. Böylece itilaf Devletlerinin oyununu bozmuş ve TBMM’nin işini kolaylaştırmıştır.

Konferans bir sonuç alınamadan dağıldı.

 Önemli Not: İtilaf Devletleri bu konferansa katılan TBMM Hükumetini ilk defa resmi olarak tanımış oldular

MOSKOVA ANTLAŞMASI 16 MART 1921

Türk-Rus Yakınlaşmasının Nedenleri

• TBMM’nin doğuda Ermenilere karşı başarı kazanması
• Fransızlara karşı güneydeki halk direnişinin etkili olması
• Yunanlılara karşı İnönü zaferinin kazanılması
• İki ülke arasında karşılıklı elçilikler açılarak iyi ilişkilerin baş­laması
• Mustafa Kemal Paşa’nın diplomatik çabaları
• Her iki ülkenin de düşmanlarının ortak olması
• Sovyet Rusya’nın Anadolu’daki milli mücadeleyi kendi rejimi­ne dönüştürmek istemesi

Maddeleri

• Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasındaki anlaşmalar ge­çersiz sayılacak
• İki taraftan birinin.tanımadığı bir anlaşmayı diğeri de tanımayacak
• Sovyet Rusya Sevr’i reddedecek, Misak-ı Milli’yi tanıyacak
• Kapitülasyonların kalktığını Sovyet Rusya kabul edecek
• Rusya, TBMM ile Ermenistan ve Gürcistan arasında imzalanan antlaşmaları Batum’un Gürcistan’a verilmesi şartıyla tanıyacak

ÖNEMİ

• Batum’un verilmesi Misak-ı Milli’den ilk tavizdir.
• Rusya, TBMM’yi tanıyan ilk Avrupa devletidir.
• Sovyet Rusya milli mücadeleye destek vermeyi kabul etti.
• Sovyet Rusya, Sevr antlaşmasını tanımadığını ilan etti.
• Doğu sınırımız güvence altına alındı.

II.İNÖNÜ ZAFERİ (26 Mart-1 Nisan 1921)

• Londra Konferansı’nda başarılı olamayan İngilizlerin Yunan ordusunu tekrar harekete geçirmesi savaşın nedenidir.
• Amaç; TBMM’ye Sevr’i zorla kabul ettirmektir.

Fakat, Yunanlar, İsmet Paşa komutasındaki Türk ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı.

Sonuçları

1-TBMM’nin gücü ve otoritesi arttı. Düzenli orduya katılımlar arttı.

2- İtalya, Anadolu’nun işgal edilemeyeceğini anladı ve işgal ettiği bölgelerden çekilmeye başladı. İtalyanlar ve Fransızlar Yunanistan’ı desteklemenin bir işe yaramayacağını gördüler. İtilaf Devletleri arasındaki görüş arılıkları belirginleşmeye başladı.

3-İngilizlerin Yunanistan’a olan güveni zayıfladı. İngiliz sömürgelerindeki Müslümanlar da İngiltere’ye sorun çıkarmaya başladı.

Not: M. Kemal Paşa, II. İnönü Savaşnı kazanan İsmet Paşa’ya çektiği telgrafta” Siz orada yalnız düşmanı değil milletin makûs talihini de yendiniz” demiştir.

 KÜTAHYA-ESKİŞEHİR SAVAŞLARI (10-24 TEMMUZ 1921)

 Sebepleri

• Yunanlıların İnönü savaşlarıyla kaybettikleri saygınlığını tek­rar kazanmak istemeleri
• Türk ordusunun toparlanmasına fırsat vermeden ortadan kal­dırma düşüncesi
• Ankara’yı alarak TBMM’yi dağıtmak ve Sevr’i Türklere kabul ettirmek istemeleri
• İtilaf devletlerinin desteğini yeniden kazanmak istemeleri

İsmet Paşa komutasındaki Türk ordusu Yunanlıların takviye kuvvetlerle aniden saldırmaları üzerine yenilgiye uğradı. Mustafa Kemal Paşa’nın tavsiyesiyle Türk ordusu Sakarya ır­mağının doğusuna çekildi.

Not:  Yunan ordusunun düzenli orduya karşı kazandığı tek savaştır (ilk ve tek yenilgimizdir).

Sonuçları

• Sakarya ırmağı iki ordu arasında sınır oldu.
• Afyon, Kütahya, Eskişehir işgale uğradı.
• İtalyanlar Anadolu’dan geri çekilme işlemini durdular.
• Fransızlar barış yapmaktan vazgeçti.
• TBMM’nin Kayseri’ye taşınması gündeme geldi.
• Düzenli ordunun kaldırılarak Kuvay-ı Milliye’ye birliklerine tekrar dönme  fik­ri ortaya çıktı.
• TBMM’de tartışmalar başladı.