GİZLİ ANTLAŞMALAR OSMANLI DEVLETİNİ PAYLAŞMA TASARILARI
1915 Boğazlar Antlaşması: Rusya’yı kendi yanlarında tutabilmek için İngiltere ve Fransa tarafından İstanbul, Boğazlar ve Marmara kıyıları Rusya’ya vaat edilmiştir.
1915 Londra Antlaşması: 12 Ada ve Güneybatı Anadolu(Antalya ve çevresi) İtalyanlar’a vaadedilerek itilaf Devletleri’nin yanında savaşa çekildiği antlaşmadır.
1916 Sykes-Picot Antlaşması: İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı topraklarını paylaştıkları anlaşmadır.İtalyadan gizli yapılmıştır. Çukurova, Güneydoğu Anadolu, Musul ve Suriye çevresi Fransızlar’a, Irak İngilizler’e bırakılacak,Musul ve Ürdün ü kapsayan diğer bölgelerde ise bir Arap devleti kurulacaktır.Arap Krallığı İngiltere ve Fransa Himayesinde olacak özerk bir Filistin devleti kurulacaktı.Bu anlaşma ile Araplar Osmanlı’ya karşı İngilizlerin yanında olmuşlardır.
1916 Petrograd Antlaşması: Doğu Anadolu ve Trabzon’a kadar olan Karadeniz kıyıları Boğazlar’a ek olarak Rusya’ya bırakılmıştır. İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya arasında imzalanmıştır.
1916 Mac – Mahon Antlaşması: İngilizler’in Mısır valisi Mac-Mahon ile Hicaz Emiri Şerif Hüseyin arasında yapılmıştır. Araplar’ın Osmanlı Devleti’ne isyan etmelerine karşılık bağımsız bir Arap devleti vaadedilmiştir.
1917-Saint Jean de Maurienne Antlaşması: Rusya’nın savaştan çekilme ihtimali üzerine İtalya’nın önemi artması ve İtalya’nın, kendisinden gizli olarak imzalanan Sykes Picot Antlaşması’na tepki göstermesi üzerine önceki bölgelere ek olarak Batı Anadolu da(Konya, Antalya, Aydın ve İzmir çevresi )İtalyanlara vaat edilmiştir.
Önemli Bilgi: Rusya’da Bolşevik İhtilali sonunda kurulan yeni rejim tarafından gizli antlaşmalar dünya kamuoyuna duyurulmuş, böylece uygulama alanı bulamamışlardır.
1. DÜNYA SAVAŞINI DURDURAN ATEŞKES ANTLAŞMALARI
Rusya; Brest-Litowsk Antlaşması ile (3 Mart 1918).
Bulgaristan Selanik Antlaşması ile (29 Eylül 1918).
Osmanlı Devleti Mondros Ateşkes Antlaşması ile (30 Ekim 1918).
Avusturya Villa Gusti Antlaşması ile (3 Kasım 1918).
Almanya ise Rethondes Antlaşması ile (11 Kasım 1918) savaştan çekilmişlerdir.
1. DÜNYA SAVAŞINI BİTİREN BARIŞ ANTLAŞMALARI
avaşı bitiren barış antlaşmalarının metni Paris Barış Konferansı’nda hazırlanmıştır (18 Ocak 1919).
Versailles Barış Antlaşması(28 Haziran 1919)
Almanya ile imzalanmıştır.Almanya;
-Alsace-Loraine’i Fransa’ya bırakmıştır.
–Bir kısım topraklarını Belçika ile yeni kurulan Litvanya, Polonya ve Çekoslovakya’ya bırakmıştır.
–Sömürgeleri galip devletler arasında paylaşılmıştır.
-Avusturya ile haberleşmeme sözü vermiştir.
-Zorunlu askerlik kaldırılmıştır.
-Ağır silahlara sahip olması yasaklanmıştır.
-Savaş tazminatı ödemeyi kabul etmiştir.
Saint-Germain Barış Antlaşması (10 Eylül 1919)
Avusturya ile imzalanmıştır.
-Avusturya-Macaristan İmparatorluğu iki ayrı devlet olmuştur.
-Avusturya; Macaristan, Yugoslavya ve Çekoslovakya’nın bağımsızlığını tanımıştır.
-Avusturya’da zorunlu askerlik kaldırılmıştır.
-Avusturya, Milletler Cemiyeti’nin onayını almadan Almanya ile birleşmemeyi kabul etmiştir.
Neuilly Barış Antlaşması (27 Kasım 1919)
Bulgaristan ile imzalanmıştır. Bulgaristan;
-Güney Dobruca’yı Romanya’ya, Batı Trakya’yı Yunanistan’a, bir kısım topraklarını ise Yugoslavya’ya bırakmıştır.
-Bulgaristan’da zorunlu askerlik kaldırılmıştır.
-Deniz ve hava kuvveti bulunmayacak, orduda asker sayısı 25.000 kişiyi geçmeyecektir.
Trianon Barış Antlaşması (4 Haziran 1920)
Macaristan ile imzalanmıştır.Macaristan;
-Topraklarının büyük kısmını Romanya, Çekoslovakya ve Yugoslavya’ya bırakmıştır.
– Macaristan’da zorunlu askerlik kaldırılmıştır.
– Deniz ve hava kuvvetleri bulunmayacaktır.
Sevr Barış Antlaşması (10 Ağustos 1920)
Osmanlı Devleti ile imzalanmıştır.
– Mebusan Meclisi kapalı olduğundan anlaşma onaylanmamış ve uygulanamamıştır
– Osmanlı Devleti’nin imzaladığı son antlaşmadır.