Sebepleri
- Yunanlıların Çerkez Ethem ayaklanması sonucu milli kuvvetlerin birbirleriyle mücadelelerinden yararlanmak istemesi
- Türk ordusunun güçlenmeden yok etme düşüncesi
- Sevr Antlaşması’nı Türk milletine zorla kabul ettirme düşüncesi
Ulusal Sonuçlar
- Düzenli ordunun ilk başarısıdır.
- TBMM’nin otoritesi ve halkın TBMM’ye olan güveni arttı.
- Teşkilat-ı Esasiye’yi hazırladı. (20 Ocak 1921 ‘de Teşkilat-ı Esasiye Kanunu kabul edildi. 1921 Anayasası Yeni Türk devletinin ilk anayasasıdır.)
- Düzenli orduya geçiş hızlandı.
- İsmet Bey generalliğe terfi etti.
- Çerkez Ethem isyanı bastırıldı.
- İstiklal Marşı Kabul Edildi.
Uluslar Arası Sonuçlar
- İtilaf devletleri TBMM’yi Londra Konferansı‘na çağırdı.
- Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalandı.
- Afganistan ile Ankara Dostluk Antlaşması imzalandı.
LONDRA KONFERANSI (21 Şubat-12 Mart 1921)
İngiltere’nin çağrısı ile toplandı. Amacı Sevr Antlaşması’nı biraz hafifleterek Anadolu hareketine kabul ettirmekti.
TBMM Hükümeti’nin Konferansa katılma nedeni:
TBMM’nin konferansa katılmadaki amacı, Misaki Milli kararlarının propagandasını yapmak, Türk ulusunun haklı davasını dünyaya duyurmak, TBMM’nin hukuksal varlığını Kanıtlamak ve itilaf Devletleri’nce yapılan;”Anadolu hükümeti barış istemiyor, savaş istiyor.” propagandasını etkisiz kılmaktır.
Konferansa iki hükümetin de çağrılma nedeni:
Konferansa TBMM ile İstanbul Hükümeti birlikte çağrılmıştı. Amaç İstanbul ve TBMM Hükümetleri arasındaki düşmanlıktan yararlanmak ve bundan kazançlı çıkmaktı.
Konferansa, TBMM adına Dış işleri Bakanı Bekir Sami Bey, İstanbul Hükumeti adına Tevfik Pasa katıldı.
Konferansta ilk söz Tevfik Paşa’ya verildi. O da; “Söz, milletin asıl temsilcilerine aittir.” diyerek sözü
TBMM temsilcilerine bıraktı. Böylece itilaf Devletlerinin oyununu bozmuş ve TBMM’nin işini kolaylaştırmıştır.
Konferans bir sonuç alınamadan dağıldı.
Önemli Not: İtilaf Devletleri bu konferansa katılan TBMM Hükumetini ilk defa resmi olarak tanımış oldular
MOSKOVA ANTLAŞMASI (16 MART 1921)
Türk-Rus Yakınlaşmasının Nedenleri
- TBMM’nin doğuda Ermenilere karşı başarı kazanması
- Fransızlara karşı güneydeki halk direnişinin etkili olması
- Yunanlılara karşı İnönü zaferinin kazanılması
- İki ülke arasında karşılıklı elçilikler açılarak iyi ilişkilerin başlaması
- Mustafa Kemal Paşa’nın diplomatik çabaları
- Her iki ülkenin de düşmanlarının ortak olması
- Sovyet Rusya’nın Anadolu’daki milli mücadeleyi kendi rejimine dönüştürmek istemesi
Maddeleri
- Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasındaki anlaşmalar geçersiz sayılacak
- İki taraftan birinin.tanımadığı bir anlaşmayı diğeri de tanımayacak
- Sovyet Rusya Sevr’i reddedecek, Misak-ı Milli’yi tanıyacak
- Kapitülasyonların kalktığını Sovyet Rusya kabul edecek
- Rusya, TBMM ile Ermenistan ve Gürcistan arasında imzalanan antlaşmaları Batum’un Gürcistan’a verilmesi şartıyla tanıyacak
ÖNEMİ
- Batum’un verilmesi Misak-ı Milli’den ilk tavizdir.
- Rusya, TBMM’yi tanıyan ilk Avrupa devletidir.
- Sovyet Rusya milli mücadeleye destek vermeyi kabul etti.
- Sovyet Rusya, Sevr antlaşmasını tanımadığını ilan etti.
- Doğu sınırımız güvence altına alındı.